Không ít dự án FDI vào Việt Nam được phê duyệt trên giấy tờ rất nhanh, nhưng khi triển khai thực tế lại bị kéo dài hàng tháng, thậm chí hàng năm. Nguyên nhân hiếm khi đến từ thiếu vốn hay thiếu quyết tâm đầu tư, mà thường xuất phát từ những rào cản pháp lý âm thầm: sai ngành nghề, vướng đất đai, hồ sơ đầu tư thiếu nhất quán, hoặc không đáp ứng điều kiện tiếp cận thị trường. Vậy đâu là những rào cản pháp lý phổ biến nhất khiến dự án FDI bị chậm tiến độ tại Việt Nam?
Giai đoạn chuẩn bị là lúc nhà đầu tư “định hình” dự án. Nếu làm sai ở bước này, toàn bộ tiến độ phía sau gần như chắc chắn bị ảnh hưởng.
Một trong những rào cản pháp lý lớn nhất khiến dự án FDI bị chậm tiến độ là đăng ký ngành nghề không phù hợp với quy định tiếp cận thị trường.
Nhiều nhà đầu tư cho rằng chỉ cần “mô tả chung chung” ngành nghề là đủ. Tuy nhiên, theo Luật Đầu tư và các cam kết WTO, CPTPP, EVFTA, Việt Nam áp dụng cơ chế kiểm soát ngành nghề đối với nhà đầu tư nước ngoài.
Các lĩnh vực dễ phát sinh vướng mắc gồm:
Quảng cáo, truyền thông
Logistics, phân phối bán lẻ
Giáo dục, y tế
Dịch vụ nền tảng số, xử lý dữ liệu
Viễn thông, fintech, thương mại điện tử
Chỉ cần mô tả ngành nghề rộng hơn phạm vi được phép, hồ sơ đầu tư sẽ bị yêu cầu điều chỉnh nhiều lần hoặc chuyển sang cơ chế thẩm tra kéo dài.
Nhiều dự án FDI bị chậm vì chọn sai hình thức đầu tư ngay từ đầu.
Ví dụ:
Ngành nghề chỉ cho phép liên doanh, nhưng nhà đầu tư lại nộp hồ sơ 100% vốn nước ngoài.
Dự án phù hợp M&A/góp vốn nhưng lại chọn lập mới, dẫn đến phải xin thêm chấp thuận.
Khi cấu trúc đầu tư không phù hợp, cơ quan quản lý sẽ yêu cầu làm lại hồ sơ từ đầu – đồng nghĩa với việc reset tiến độ.
Ngay cả khi đã chọn đúng ngành nghề và mô hình, nhiều dự án FDI vẫn “tắc” ở giai đoạn xin giấy phép vì các yếu tố kỹ thuật pháp lý.
Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC) là “xương sống” của dự án FDI. Tuy nhiên, đây cũng là khâu bị soi kỹ nhất.
Những lỗi phổ biến khiến hồ sơ IRC bị kéo dài:
Mô tả hoạt động không nhất quán giữa đề xuất dự án và ngành nghề đăng ký
Giải trình quy mô, vốn, tiến độ không rõ ràng
Không chứng minh được năng lực tài chính của nhà đầu tư
Địa điểm dự án chưa đủ điều kiện pháp lý
Chỉ cần một điểm chưa thuyết phục, cơ quan cấp phép có thể yêu cầu bổ sung, giải trình nhiều vòng, làm chậm tiến độ hàng tháng.
Đất đai là “điểm nghẽn” kinh điển của dự án FDI tại Việt Nam.
Các tình huống thường gặp:
Địa điểm thuê không phù hợp mục đích sử dụng
Hợp đồng thuê chưa đầy đủ căn cứ pháp lý
Dự án nằm trong khu vực nhạy cảm về quốc phòng – an ninh
Chưa phù hợp quy hoạch địa phương
Khi vướng đất đai, dự án FDI không chỉ bị chậm cấp IRC mà còn có nguy cơ bị tạm dừng hoặc yêu cầu thay đổi toàn bộ phương án đầu tư.
Nhiều nhà đầu tư cho rằng “có IRC là xong”. Trên thực tế, rủi ro lớn nhất lại nằm sau khi được cấp phép.
Sau khi có IRC và ERC, doanh nghiệp FDI phải thực hiện hàng loạt nghĩa vụ:
Góp vốn đúng thời hạn
Mở tài khoản vốn đầu tư
Thực hiện thủ tục thuế, lao động, bảo hiểm
Xin giấy phép con (nếu ngành nghề có điều kiện)
Rất nhiều dự án FDI bị chậm triển khai vì:
Góp vốn không đúng tiến độ
Chuyển tiền sai tài khoản
Chưa có giấy phép con nhưng đã ký hợp đồng
Hậu quả có thể là bị thanh tra, xử phạt hoặc yêu cầu điều chỉnh dự án.
Trong bối cảnh Việt Nam siết chặt quản lý:
Dữ liệu cá nhân
An ninh mạng
Dịch vụ xuyên biên giới
Nhiều dự án FDI trong lĩnh vực công nghệ, phần mềm, nền tảng số bị chậm triển khai vì không đáp ứng quy định tuân thủ mới, dù đã được cấp phép đầu tư.
Các vấn đề thường gặp:
Không có chính sách bảo vệ dữ liệu
Chưa đánh giá việc chuyển dữ liệu ra nước ngoài
Mô hình kinh doanh thay đổi so với hồ sơ đầu tư ban đầu
Khi bị phát hiện, doanh nghiệp buộc phải điều chỉnh dự án, làm chậm toàn bộ kế hoạch kinh doanh.
Điểm chung của các dự án FDI triển khai đúng tiến độ là chuẩn bị pháp lý sớm và đúng trọng tâm.
Nhà đầu tư nên:
Rà soát kỹ ngành nghề và điều kiện tiếp cận thị trường
Chọn cấu trúc đầu tư phù hợp ngay từ đầu
Chuẩn hóa hồ sơ IRC theo hướng “giải trình được”
Đánh giá rủi ro đất đai, dữ liệu, giấy phép con trước khi nộp hồ sơ
Pháp lý không chỉ là thủ tục, mà là yếu tố quyết định tốc độ triển khai dự án.
DEDICA Law là công ty luật chuyên sâu về đầu tư nước ngoài, dự án FDI và pháp lý doanh nghiệp, với đội ngũ luật sư từng tư vấn cho nhiều dự án quy mô lớn tại Việt Nam.
DEDICA hỗ trợ:
Đánh giá rào cản pháp lý trước khi triển khai dự án
Tư vấn cấu trúc đầu tư và ngành nghề phù hợp
Soạn thảo và nộp hồ sơ IRC, ERC hiệu quả
Hỗ trợ pháp lý về đất đai, giấy phép con, dữ liệu
Đồng hành pháp lý trong suốt quá trình vận hành dự án
Bạn đang gặp tình trạng dự án FDI bị chậm tiến độ?
Hãy liên hệ DEDICA Law để được tư vấn chiến lược pháp lý phù hợp nhất.
📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)
🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)
Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!
Chọn nền tảng để xem thông tin chi tiết
