Đầu tư FDI vào ngành xuất bản, truyền hình – Cần lưu ý điều gì để không "vướng luật"?

Gần đây, công ty B – một tập đoàn truyền thông quốc tế, đã ngỏ ý muốn đầu tư vào thị trường Việt Nam thông qua việc thành lập liên doanh trong lĩnh vực truyền hình. Tuy nhiên, khi bắt tay vào tìm hiểu pháp lý, công ty gặp vô số vướng mắc: ngành truyền hình có cho phép FDI không? Nếu có thì theo tỷ lệ bao nhiêu phần trăm? Điều kiện nào là bắt buộc?

Không riêng gì công ty B, rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài từng chia sẻ với DEDICA rằng họ bị “ngợp” trước những rào cản pháp lý trong các lĩnh vực nhạy cảm như xuất bản, truyền hình, báo chí… Đây là các ngành nghề kinh doanh có điều kiện, chịu sự kiểm soát chặt chẽ của pháp luật Việt Nam.

Vậy pháp luật Việt Nam hiện nay quy định như thế nào về đầu tư FDI trong lĩnh vực xuất bản, truyền hình? Dưới đây là tổng hợp những kiến thức cốt lõi và các chiến lược pháp lý thực tế DEDICA đã áp dụng thành công.

Quy định pháp lý về đầu tư FDI trong ngành xuất bản, truyền hình

Không giống như những ngành nghề kinh doanh phổ biến khác, xuất bản và truyền hình tại Việt Nam là hai lĩnh vực đặc biệt “nhạy cảm” và chịu sự quản lý chặt chẽ từ phía nhà nước. Điều này không chỉ xuất phát từ lý do chính trị - xã hội, mà còn bởi ảnh hưởng sâu rộng của hai ngành này đến dư luận và văn hóa. Chính vì thế, các quy định pháp lý về đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực này luôn được thiết kế kỹ lưỡng, với nhiều giới hạn và điều kiện khắt khe.

Với nhà đầu tư nước ngoài, nếu không nắm rõ quy định, rất dễ rơi vào tình trạng “đầu tư không thành, rút vốn cũng khó”. Trong phần này, chúng ta sẽ đi vào những điểm cốt lõi cần hiểu trước khi có bất kỳ động thái nào liên quan đến FDI trong lĩnh vực xuất bản và truyền hình.

1. Ngành nghề có điều kiện: Vì sao "rào cản pháp lý" lại dày đặc?

Theo quy định tại Luật Đầu tư 2020 và các văn bản hướng dẫn, ngành xuất bản và truyền hình đều thuộc danh mục ngành nghề cấm hoặc hạn chế đầu tư nước ngoài.

Cụ thể:

• Lĩnh vực xuất bản: Nhà đầu tư nước ngoài không được phép thành lập tổ chức xuất bản, không được trực tiếp tham gia xuất bản sách, báo, tạp chí tại Việt Nam. Tuy nhiên, có thể được xem xét hợp tác ở khâu in ấn hoặc phát hành dưới sự kiểm soát và phê duyệt của cơ quan có thẩm quyền (ví dụ Bộ Thông tin và Truyền thông).

• Lĩnh vực truyền hình: Nhà đầu tư nước ngoài bị hạn chế tiếp cận trực tiếp. Theo quy định tại Nghị định số 06/2016/NĐ-CP và Nghị định sửa đổi 71/2022/NĐ-CP, các doanh nghiệp có vốn nước ngoài chỉ được cung cấp dịch vụ phát thanh, truyền hình trả tiền thông qua hợp tác với doanh nghiệp trong nước có giấy phép hoạt động.

Điều này có nghĩa, nhà đầu tư nước ngoài không thể tự đứng tên xin giấy phép truyền hình tại Việt Nam, mà phải thông qua hình thức hợp tác, liên doanh hoặc ủy quyền với các doanh nghiệp nội địa.

2. Hạn chế tỷ lệ sở hữu và điều kiện kỹ thuật

Luật pháp Việt Nam chưa có quy định cụ thể một con số cố định về tỷ lệ sở hữu tối đa của nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực truyền hình. Tuy nhiên, trên thực tế và theo hướng dẫn của các cơ quan quản lý như Bộ TT&TT, nhà đầu tư nước ngoài chỉ nên nắm giữ dưới 50% vốn điều lệ trong các liên doanh hoạt động trong ngành này.

Ngoài ra, còn nhiều điều kiện kỹ thuật khác như:

• Nội dung chương trình phát sóng phải được cơ quan có thẩm quyền kiểm duyệt;

• Hệ thống máy chủ lưu trữ nội dung phải đặt tại Việt Nam;

• Doanh nghiệp có trách nhiệm đảm bảo an ninh thông tin, kiểm soát dữ liệu người dùng…

Tất cả những yếu tố này khiến việc đầu tư vào lĩnh vực truyền hình – xuất bản không chỉ là bài toán vốn, mà còn là bài toán chiến lược pháp lý.

Làm thế nào để đầu tư thành công vào lĩnh vực xuất bản, truyền hình tại Việt Nam?

Rào cản pháp lý là có, nhưng không có nghĩa là cánh cửa đã khép lại hoàn toàn với các nhà đầu tư nước ngoài. Trên thực tế, vẫn có nhiều mô hình linh hoạt giúp FDI thâm nhập vào thị trường truyền thông – giải trí tại Việt Nam một cách hợp pháp và hiệu quả. Vấn đề là nhà đầu tư cần một chiến lược đúng đắn và một đơn vị đồng hành đủ am hiểu để dẫn dắt.

Từ kinh nghiệm thực tiễn tư vấn các thương vụ FDI trong ngành truyền hình và xuất bản, DEDICA nhận thấy rằng “biết luật thôi là chưa đủ, phải biết áp dụng luật đúng lúc, đúng cách và đúng ngữ cảnh”. Phần dưới đây sẽ chia sẻ một số mô hình thực tế và bài học pháp lý giúp nhà đầu tư biến khó khăn thành lợi thế cạnh tranh.

1. Thiết kế mô hình đầu tư phù hợp pháp luật

Một trong những giải pháp hiệu quả mà DEDICA từng áp dụng cho khách hàng C – một công ty đa quốc gia muốn cung cấp dịch vụ truyền hình số tại Việt Nam – là thiết lập mô hình liên doanh với doanh nghiệp trong nước có giấy phép cung cấp nội dung truyền hình.

Theo đó, doanh nghiệp Việt Nam chịu trách nhiệm xin giấy phép, kiểm duyệt nội dung và phân phối chương trình. Phía nhà đầu tư nước ngoài góp vốn, cung cấp công nghệ và nội dung nước ngoài đã được cấp phép tại quốc gia sở tại, đồng thời nhận phần chia lợi nhuận hợp pháp dựa trên hợp đồng thương mại.

DEDICA cũng hướng dẫn khách hàng xây dựng các thỏa thuận đối tác chặt chẽ, quy định rõ quyền kiểm soát, phương thức phân chia lợi nhuận, trách nhiệm pháp lý và lộ trình thoái vốn sau thời gian hợp tác.

2. Thực hiện thủ tục pháp lý một cách chiến lược

Việc đầu tư vào lĩnh vực bị hạn chế FDI đòi hỏi không chỉ hiểu luật mà còn phải hiểu “cách thực thi luật” tại từng thời điểm và từng địa phương.

Trong các dự án tư vấn, DEDICA luôn bắt đầu bằng việc:

• Xác minh chính xác danh mục ngành nghề đầu tư trên Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư;

• Xin ý kiến trước từ các cơ quan chuyên ngành như Bộ Thông tin và Truyền thông, Sở Kế hoạch & Đầu tư;

• Soạn thảo hồ sơ đầu tư, giấy phép con (nếu có) một cách đầy đủ, đồng thời thực hiện giải trình chi tiết về cơ cấu sở hữu và nội dung hoạt động để tránh bị từ chối hoặc kéo dài thẩm định.

Chính nhờ sự chuẩn bị cẩn trọng và kiến thức pháp lý chuyên sâu, DEDICA đã giúp khách hàng vượt qua được giai đoạn xét duyệt và vận hành dự án một cách hợp pháp, minh bạch.

Đầu tư vào lĩnh vực xuất bản, truyền hình tại Việt Nam tuy có nhiều rào cản pháp lý, nhưng nếu được tư vấn và chuẩn bị đúng cách, nhà đầu tư vẫn có thể tiếp cận và vận hành dự án thành công. Mấu chốt nằm ở việc hiểu rõ quy định pháp luật hiện hành, cập nhật các chính sách mới nhất, và có đối tác pháp lý tin cậy để đồng hành từ đầu đến cuối.

Bạn đang có dự định đầu tư vào lĩnh vực xuất bản, truyền hình tại Việt Nam nhưng chưa rõ bắt đầu từ đâu?

DEDICA Law Firm là đơn vị có kinh nghiệm sâu rộng trong tư vấn FDI, đặc biệt trong các ngành nghề bị giới hạn. Chúng tôi sẽ đồng hành cùng bạn từ bước đầu xin giấy phép, xây dựng mô hình liên doanh, đến việc đàm phán, soạn thảo hợp đồng và tuân thủ pháp lý.

Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!

📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)

🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh

🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)

Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!