Ly hôn giữa chồng Việt và vợ Nhật: Tranh chấp quyền nuôi con như thế nào?

Ly hôn có yếu tố nước ngoài – áp dụng pháp luật Việt Nam

Khi một bên là công dân Việt Nam và một bên là người Nhật, hoặc cả hai đang cư trú tại Việt Nam, thì vụ việc được xác định là ly hôn có yếu tố nước ngoài. Theo Điều 127 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, việc giải quyết tại Tòa án Việt Nam là hoàn toàn phù hợp, trong đó áp dụng Luật Hôn nhân gia đình Việt Nam để xem xét quyền nuôi con.

• Nếu hai bên kết hôn ở Nhật nhưng hiện sống tại Việt Nam và yêu cầu ly hôn ở đây, cần hợp thức hóa lãnh sự giấy kết hôn và ghi chú kết hôn tại sở Tư pháp Việt Nam.

• Như vậy, tranh chấp về nuôi con cũng được xử lý theo luật Việt Nam.

Quy định về quyền nuôi con trong Luật Việt Nam

1. Con dưới 36 tháng tuổi → ưu tiên cho mẹ

Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định rằng con dưới 36 tháng (3 tuổi) sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp: người mẹ không đủ điều kiện chăm sóc, hoặc hai bên có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của trẻ.

2. Con từ 36 tháng đến dưới 7 tuổi → thỏa thuận hoặc xét theo điều kiện

Đối với những trẻ từ 3 đến dưới 7 tuổi, nếu cha mẹ thỏa thuận được thì Tòa sẽ công nhận. Nếu không thỏa thuận được, Tòa căn cứ vào điều kiện vật chất và tinh thần, bao gồm thu nhập, nơi ở, thời gian chăm con, môi trường sống để quyết định ai nuôi con.

3. Con đủ 7 tuổi trở lên → phải xét đến nguyện vọng của trẻ

Nếu trẻ từ 7 tuổi trở lên, ngoài các điều kiện như trên, Tòa án bắt buộc lắng nghe nguyện vọng của trẻ khi quyết định giao con cho ai.

4. Nghĩa vụ cấp dưỡng và quyền thăm nom

Cha/mẹ không trực tiếp nuôi con có quyền thăm nom và nghĩa vụ cấp dưỡng. Trường hợp cản trở hoặc gây ảnh hưởng tiêu cực, bên nuôi trực tiếp có thể yêu cầu Tòa hạn chế quyền thăm nom.

Tranh chấp quyền nuôi con trong trường hợp vợ người Nhật – chồng người Việt

1. Thỏa thuận giữa hai bên

Với trường hợp vợ người Nhật – chồng Việt, nếu cả hai đồng thuận về quyền nuôi (ví dụ mẹ Nhật chăm sóc tại Việt Nam, bố Việt sẵn sàng cấp dưỡng và thăm nom thường xuyên), thì Tòa án Việt Nam thường công nhận thỏa thuận nếu bảo vệ tốt nhất quyền lợi của trẻ.

2. Khi không thỏa thuận được → Tòa án quyết định

Tòa sẽ đánh giá toàn diện:

• Tuổi của trẻ (như phần trên).

• Điều kiện vật chất: thu nhập, ổn định nơi ở.

• Điều kiện tinh thần: thời gian chăm con, kiến thức nuôi dạy, sự gắn bó.

• Nếu trẻ ≥7 tuổi: lắng nghe nguyện vọng của con.

• Nếu một bên có hành vi vi phạm (ví dụ ngoại tình, bạo lực, bỏ bê trẻ…) thì đó cũng là căn cứ để Tòa xem xét không giao quyền nuôi cho bên đó.

3. Công dân Nhật không thường trú, ở xa → có ảnh hưởng?

Nếu mẹ người Nhật không cư trú ổn định tại Việt Nam (ví dụ hay về Nhật, di chuyển thường xuyên), thì khả năng bị xem xét yếu tố không ổn định môi trường sống cho con. Trong nhiều trường hợp, nếu cha là người thường trú tại Việt Nam và chứng minh đủ điều kiện, có thể giành quyền nuôi con tốt hơn.

4. Thủ tục và hồ sơ

• Nộp đơn tại Tòa án Việt Nam có thẩm quyền (nơi chồng hoặc vợ cư trú).

• Nếu đăng ký kết hôn bên Nhật, cần hợp pháp hóa lãnh sự và ghi chú kết hôn tại Việt Nam.

• Khi tranh chấp nuôi con, hồ sơ cần gồm: giấy tờ chứng minh thu nhập, nơi ở, chứng cứ chăm sóc con, nhà trường, hồ sơ sức khỏe con, nếu cần thì thư bày tỏ nguyện vọng của con (nếu ≥7 tuổi).

5. Có thể thay đổi người nuôi con sau ly hôn không?

Có thể. Theo Điều 84, nếu xuất hiện thay đổi về điều kiện nuôi dưỡng (một bên không đủ khả năng hoặc hai bên thỏa thuận lại), Tòa án Việt Nam có thể xem xét lại, cân nhắc nguyện vọng của trẻ để quyết định đổi người trực tiếp nuôi con.

FAQ – Một số câu hỏi phổ biến

Q1: Con 2 tuổi thì nuôi bên nào?
A: Con dưới 36 tháng sẽ ưu tiên cho mẹ, trừ trường hợp mẹ không đủ điều kiện hoặc có thỏa thuận khác.

Q2: Con 5 tuổi, tôi là cha có thể giành quyền nuôi được không?
A: Tòa sẽ xem xét điều kiện hai bên (vật chất, tinh thần). Nếu bạn chứng minh được cuộc sống ổn định, có thời gian chăm sóc, môi trường tốt hơn và trẻ từ 7 tuổi trở lên có nguyện vọng sống với bạn, cơ hội rất lớn để bạn được giao quyền nuôi con.

Q3: Vợ ngoại tình thì quyền nuôi con bị ảnh hưởng không?
A: Luật không quy định trực tiếp “người ngoại tình mất quyền nuôi con”, nhưng đây là một yếu tố để Tòa cân nhắc không giao con cho bên vi phạm đạo đức, vì không đảm bảo môi trường nuôi dưỡng tốt nhất.

Q4: Vợ là người Nhật đang sống ở Nhật, tôi ở Việt Nam, con học tại Việt Nam thì có tranh chấp quyền nuôi không?
A: Nếu hai bên không thỏa thuận, Tòa án tại Việt Nam sẽ căn cứ quyền lợi của trẻ để quyết định bên nào nuôi, bên không nuôi có quyền thăm nom và cấp dưỡng. Trường hợp mẹ thường trú không ổn định tại Việt Nam thì lợi thế có thể thuộc về cha Việt Nam nếu đảm bảo tốt hơn cho con.

Kết luận

• Ly hôn giữa chồng Việt và vợ Nhật tại Việt Nam được giải quyết theo Luật Hôn nhân và Gia đình Việt Nam – quyền nuôi con phụ thuộc vào tuổi con, điều kiện vật chất, tinh thần của cha mẹ và nguyện vọng của trẻ từ 7 tuổi trở lên.

• Ưu tiên mẹ nếu con dưới 3 tuổi; con từ 3–7 tuổi cần thỏa thuận; con ≥7 tuổi Tòa phải hỏi ý kiến trẻ.

• Trường hợp vợ người Nhật sống không ổn định tại Việt Nam, chồng là người Việt cư trú tại Việt Nam có điều kiện nuôi con tốt hơn, có khả năng giành quyền nuôi con.

• Cha/mẹ không trực tiếp nuôi vẫn có nghĩa vụ cấp dưỡng và quyền thăm nom.

• Có thể thay đổi quyết định nuôi con sau ly hôn nếu điều kiện thay đổi hoặc hai bên thỏa thuận mới.

Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!

📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)

🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Xuân Hòa, TP. Hồ Chí Minh (144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh)

🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)

Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!