Tranh chấp bảo hiểm tài sản giữa doanh nghiệp Việt Nam và công ty bảo hiểm nước ngoài
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, nhiều doanh nghiệp Việt Nam chọn mua bảo hiểm từ công ty nước ngoài để bảo vệ tài sản quan trọng. Tuy nhiên, khi xảy ra tranh chấp, việc xử lý đòi bồi thường trở nên phức tạp hơn—không chỉ vì vướng pháp luật mà còn vì khác biệt trong tiêu chuẩn xử lý và địa điểm giải quyết.
Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về các “điểm nghẽn” và giải pháp hiệu quả khi xảy ra tranh chấp bảo hiểm tài sản giữa doanh nghiệp Việt Nam và công ty bảo hiểm nước ngoài – từ góc nhìn pháp lý đến kinh nghiệm xử lý thực tiễn.
1. Vì sao dễ phát sinh tranh chấp bảo hiểm tài sản tại Việt Nam?
1.1. Khác biệt trong cách định nghĩa và áp dụng điều khoản bảo hiểm
Theo Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 và các văn bản hướng dẫn, bồi thường bảo hiểm tài sản tại Việt Nam phải dựa trên giá thị trường tại thời điểm xảy ra tổn thất và mức độ thiệt hại thực tế, trừ khi hợp đồng có thỏa thuận khác.
Tuy nhiên, công ty bảo hiểm nước ngoài thường áp dụng tiêu chí định giá hoặc thẩm định thiệt hại theo chuẩn quốc tế khác biệt, dễ dẫn đến bất đồng khi xử lý bồi thường.
1.2. Thực tế từ toà án và thống kê mới nhất
Chỉ riêng trong năm 2024, đã có tới 39 vụ tranh chấp bảo hiểm đưa ra tòa tại Việt Nam, trong đó công ty bảo hiểm là bên thua kiện đến 35 vụ, với tổng số tiền bồi thường lên đến hơn 40 tỷ đồng. Điều này phản ánh mức độ phổ biến và tính nghiêm trọng của tranh chấp bảo hiểm, bao gồm cả bảo hiểm tài sản.
1.3. Khiếu nại nội bộ chưa được xử lý thỏa đáng
Nhiều tranh chấp nảy sinh do công ty bảo hiểm chậm xử lý hồ sơ, từ chối bồi thường hoặc không tuân thủ quy trình giám định và điều kiện bảo hiểm một cách nghiêm túc — đặc biệt khi phía doanh nghiệp Việt Nam chưa có đầy đủ chứng cứ chứng minh thiệt hại hoặc hoàn thiện thủ tục thông báo yêu cầu bồi thường.
2. Cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả tại Việt Nam
2.1. Thương lượng – Hòa giải: tinh tế và tiết kiệm thời gian
Nếu hợp đồng có điều khoản linh hoạt về giải quyết tranh chấp, doanh nghiệp Việt Nam và công ty bảo hiểm nước ngoài có thể ưu tiên thương lượng hoặc hòa giải để giữ mối quan hệ và xử lý nhanh vấn đề.
2.2. Trọng tài thương mại: nhanh gọn, bảo mật, mang tính quốc tế
Khi đã có thỏa thuận trong hợp đồng, tranh chấp có thể được đưa ra Trọng tài thương mại, như ở Singapore, London, New York. Phương thức này có ưu điểm:
Thủ tục đơn giản, thời gian nhanh.
Phiên xử kín, bảo vệ thông tin nhạy cảm.
Phán quyết chung thẩm, có thể thi hành được.
2.3. Tòa án tại Việt Nam – Khi yếu tố cưỡng chế được ưu tiên
Nếu hợp đồng không thỏa thuận phương thức xử lý tranh chấp, doanh nghiệp có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân Việt Nam, theo quy định tại Điều 32 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022.
Tòa án tại Việt Nam xử lý tranh chấp bảo hiểm trong môi trường pháp lý rõ ràng và có quyền cưỡng chế thi hành án, phù hợp khi thương lượng hay trọng tài không đạt hiệu quả.
3. Lộ trình đề xuất cho doanh nghiệp Việt Nam khi xảy ra tranh chấp
Kiểm tra hợp đồng kỹ càng:
Xác định sự kiện bảo hiểm, phạm vi, điều khoản trọng tài hay tòa án, địa điểm và ngôn ngữ.
Lưu trữ kỹ hợp đồng và các phụ lục bổ sung.
Sớm thông báo và thu thập chứng cứ:
Gửi thông báo về tổn thất; chụp hình, lập biên bản hiện trường, hóa đơn, thẩm định…
Ưu tiên thương lượng – hòa giải:
Đây là "con đường mềm" để giữ mối quan hệ và tránh tốn chi phí, thời gian.
Nếu không thỏa thuận được – chuyển sang trọng tài hoặc tòa án:
Kiểm tra điều khoản trọng tài — nếu có thì tiến hành.
Nếu không, khởi kiện tại Tòa án nhân dân gần nhất.
Chú ý thời hiệu khởi kiện:
Theo pháp luật Việt Nam, doanh nghiệp cần khởi kiện trong vòng 2 năm kể từ khi phát sinh tranh chấp, nếu không có thể mất quyền yêu cầu bồi thường.
4. Ví dụ thực tế
Trong tình huống doanh nghiệp Việt Nam (gọi tắt là Khách hàng A) mua bảo hiểm tài sản từ Công ty bảo hiểm X (nước ngoài) và bị từ chối bồi thường, một lộ trình khéo léo có thể là:
Bước 1: Soạn văn bản yêu cầu bồi thường hợp tác, kèm ảnh, biên bản, hóa đơn, báo cáo thiệt hại.
Bước 2: Gọi điện, mail làm việc lịch sự nhưng rõ ràng; nếu cần, dùng dịch vụ hòa giải trung gian hoặc nhờ chuyên gia.
Bước 3: Nếu không giải được qua thương lượng, kích hoạt điều khoản trọng tài nếu hợp đồng có. Lựa chọn trung tâm trọng tài ở nước thứ ba – thường thuận lợi hơn về ngôn ngữ và chuyên môn.
Bước 4: Nếu không có trọng tài, hoặc không thỏa mãn, khởi kiện tại Tòa án nhân dân Việt Nam – ví dụ, TAND quận/huyện nơi xảy ra tổn thất hoặc nơi bị đơn đặt trụ sở.
Bước 5: Trong quá trình tranh tụng, yêu cầu tính lãi chậm trả nếu bên bảo hiểm chậm bồi thường theo quy định pháp luật.
Đây là cách kết hợp linh hoạt giữa mềm dẻo và quyền lực pháp lý, phù hợp với thực tiễn xử lý tranh chấp bảo hiểm tại Việt Nam.
Kết luận
Tranh chấp bảo hiểm tài sản giữa doanh nghiệp Việt Nam và công ty bảo hiểm nước ngoài có thể phức tạp, nhưng hoàn toàn có thể xử lý hiệu quả nếu doanh nghiệp biết cách chuẩn bị hợp đồng, chứng cứ, triển khai thương lượng tinh tế và không bỏ qua khung pháp lý tại Việt Nam.
Nếu bạn — doanh nghiệp A — đang đối mặt với tranh chấp bảo hiểm tài sản quốc tế, hãy đặt quyền lợi của mình lên hàng đầu. Hãy chủ động liên hệ với các luật sư chuyên nghiệp về bảo hiểm tại Việt Nam, để được tư vấn chiến lược giải quyết phù hợp nhất:
Soạn văn bản yêu cầu đúng chuẩn, đầy đủ.
Đánh giá khả năng thương lượng, trọng tài, hoặc khởi kiện tại tòa án.
Hỗ trợ theo sát quy trình: từ chứng cứ đến thi hành phán quyết.
DEDICA Law Firm luôn đồng hành cùng doanh nghiệp bạn — từ hỗ trợ soạn hồ sơ, thương lượng, trọng tài đến tố tụng tại tòa — với mục tiêu bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.
Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!
📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)
🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Xuân Hòa, TP. Hồ Chí Minh (144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh)
🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)
Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!
