Tranh chấp thương mại là gì? Có những hình thức giải quyết tranh chấp thương mại nào phổ biến hiện nay?
Trong quá trình hoạt động kinh doanh, tranh chấp thương mại là điều khó tránh khỏi, đặc biệt khi các bên không có sự chuẩn bị đầy đủ về mặt pháp lý trong giao kết và thực hiện hợp đồng. Hiểu rõ bản chất tranh chấp thương mại và lựa chọn đúng phương thức giải quyết là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi và duy trì quan hệ hợp tác bền vững.
Tranh chấp thương mại là gì?
Tranh chấp thương mại là những mâu thuẫn, xung đột phát sinh giữa các bên trong quá trình giao kết, thực hiện hoặc chấm dứt các hoạt động thương mại. Đây có thể là tranh chấp liên quan đến hợp đồng mua bán hàng hóa, dịch vụ, phân phối, đại lý, nhượng quyền thương mại, cho thuê, thuê mua tài chính, xây dựng, hay các hoạt động đầu tư, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm,…
Theo quy định tại Điều 30 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, các tranh chấp này thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nếu các bên không lựa chọn hoặc không thể giải quyết thông qua các phương thức khác.
Các hình thức giải quyết tranh chấp thương mại hiện nay
Tùy vào tính chất tranh chấp và thỏa thuận giữa các bên, doanh nghiệp có thể lựa chọn một trong các hình thức giải quyết tranh chấp thương mại sau:
1. Thương lượng
Đây là hình thức giải quyết tranh chấp đơn giản, nhanh chóng, tiết kiệm chi phí và giữ được mối quan hệ hợp tác. Các bên chủ động ngồi lại với nhau để đàm phán và tìm ra giải pháp chung mà không cần đến sự can thiệp của bên thứ ba.
Tuy nhiên, thương lượng chỉ hiệu quả khi các bên đều thiện chí và có mong muốn giải quyết tranh chấp một cách ôn hòa.
2. Hòa giải
Hòa giải là quá trình giải quyết tranh chấp với sự tham gia của bên thứ ba – trung gian hòa giải – nhằm hỗ trợ các bên tìm kiếm tiếng nói chung. Hình thức này có thể được thực hiện thông qua hòa giải viên chuyên nghiệp, các trung tâm hòa giải hoặc hòa giải tại tòa án (trước khi đưa vụ việc ra xét xử).
Tại Việt Nam, mô hình hòa giải thương mại đang ngày càng được quan tâm bởi tính linh hoạt, tiết kiệm thời gian và bảo mật thông tin cao.
3. Trọng tài thương mại
Trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp được các bên thỏa thuận lựa chọn, thông qua tổ chức trọng tài hoặc trọng tài viên. Phán quyết của trọng tài có giá trị chung thẩm và được thi hành tương tự như bản án của Tòa án.
Ưu điểm lớn nhất của trọng tài là tính linh hoạt, nhanh chóng và bảo mật, tuy nhiên chi phí có thể cao hơn so với tòa án. Một số trung tâm trọng tài uy tín tại Việt Nam như VIAC (Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam) hiện đang được nhiều doanh nghiệp lựa chọn.
4. Tòa án
Đây là hình thức giải quyết tranh chấp chính thức và phổ biến nhất tại Việt Nam. Trường hợp các bên không đạt được thỏa thuận hòa giải hoặc không có thỏa thuận trọng tài, tranh chấp sẽ được giải quyết tại Tòa án theo trình tự tố tụng dân sự.
Tòa án có thẩm quyền cưỡng chế thi hành bản án và đảm bảo công lý, tuy nhiên thời gian giải quyết có thể kéo dài và công khai nội dung vụ việc, điều này đôi khi ảnh hưởng đến hình ảnh doanh nghiệp.
Doanh nghiệp nên lựa chọn hình thức nào?
Việc lựa chọn hình thức giải quyết tranh chấp phù hợp phụ thuộc vào:
Tính chất của tranh chấp (phức tạp, giá trị lớn,…)
Quan hệ hợp tác giữa các bên
Yếu tố bảo mật và thời gian
Thỏa thuận trong hợp đồng
Doanh nghiệp nên chủ động xây dựng các điều khoản giải quyết tranh chấp rõ ràng ngay từ giai đoạn soạn thảo hợp đồng để tránh rủi ro pháp lý về sau.
Dịch vụ hỗ trợ giải quyết tranh chấp thương mại từ công ty luật chuyên nghiệp
Là đơn vị đồng hành cùng hàng trăm doanh nghiệp trong và ngoài nước, [Tên công ty luật] cung cấp dịch vụ tư vấn và đại diện giải quyết tranh chấp thương mại với các lợi thế nổi bật:
Tư vấn chiến lược giải quyết tranh chấp hiệu quả, tiết kiệm chi phí
Soạn thảo, rà soát điều khoản hợp đồng phòng tránh rủi ro tranh chấp
Đại diện đàm phán, hòa giải, hoặc tranh tụng tại Tòa án, Trọng tài
Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm trong các lĩnh vực thương mại, hợp đồng, đầu tư
Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!
📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)
🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)
Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!
