Tưởng đơn giản nhưng không hề dễ: Những hiểu lầm thường gặp khi đầu tư vào ngành FMCG

Trong những năm gần đây, ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) tại Việt Nam liên tục ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng. Với dân số trẻ, nhu cầu tiêu dùng cao và sự bùng nổ của thương mại điện tử, thị trường này đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, đằng sau những con số lợi nhuận là một loạt những “bẫy pháp lý” mà không ít nhà đầu tư đã vướng phải chỉ vì bỏ sót các chi tiết quan trọng.

Tại DEDICA, chúng tôi đã từng tiếp nhận và xử lý nhiều tình huống “dở khóc dở cười” của các nhà đầu tư FDI trong lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng đóng gói. Và phần lớn các vướng mắc đều đến từ những điều tưởng chừng “rất nhỏ” nhưng lại gây hậu quả pháp lý không nhỏ nếu bỏ qua.

Những rào cản pháp lý thường bị nhà đầu tư nước ngoài xem nhẹ

Không thiếu nhà đầu tư nước ngoài bước vào thị trường Việt Nam với tâm thế tự tin rằng đã “chuẩn bị đầy đủ hồ sơ pháp lý” nhưng rồi lại bị “chặn đứng” ngay từ bước đầu triển khai sản xuất. Lý do là bởi vì họ đã bỏ sót những ràng buộc pháp lý đặc thù, đặc biệt là trong ngành sản xuất hàng tiêu dùng đóng gói vì đây là một lĩnh vực nhạy cảm, chịu sự quản lý chặt chẽ từ nhiều cơ quan khác nhau. Từ điều kiện ngành nghề, quy định về giấy phép con, cho đến yêu cầu kiểm nghiệm sản phẩm, an toàn vệ sinh, môi trường... chỉ cần một thiếu sót nhỏ cũng đủ để khiến doanh nghiệp bị đình trệ hoạt động. Điều đáng nói là những rào cản này thường không được liệt kê cụ thể trong hồ sơ đầu tư – mà chỉ xuất hiện khi nhà đầu tư thật sự “động vào việc”.

Chưa hiểu rõ về ngành nghề có điều kiện và giấy phép phụ trợ

Rất nhiều nhà đầu tư cho rằng chỉ cần được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC) và Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (ERC) là có thể bắt đầu sản xuất. Nhưng thực tế, ngành sản xuất hàng tiêu dùng – đặc biệt là thực phẩm, mỹ phẩm, hóa phẩm... – là những ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Doanh nghiệp còn cần phải:

• Xin cấp các giấy phép con như: Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, công bố tiêu chuẩn chất lượng, phiếu tiếp nhận công bố sản phẩm,...

• Tuân thủ quy định về ghi nhãn hàng hóa bằng tiếng Việt theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.

• Thực hiện thủ tục kiểm nghiệm định kỳ hoặc theo từng lô hàng tùy sản phẩm.

Việc chậm trễ hoặc bỏ sót một trong những thủ tục trên không chỉ khiến doanh nghiệp bị xử phạt hành chính mà còn có nguy cơ bị đình chỉ hoạt động, thu hồi sản phẩm trên thị trường.

Hợp đồng gia công – bẫy pháp lý khi không kiểm soát được quy trình

Không ít nhà đầu tư chọn hình thức thuê gia công hoặc hợp tác sản xuất ban đầu để “test thị trường”. Nhưng nếu hợp đồng gia công không được xây dựng chặt chẽ, doanh nghiệp rất dễ đối mặt với các vấn đề như:

• Không kiểm soát được chất lượng sản phẩm, dẫn đến tranh chấp với người tiêu dùng.

• Không thỏa thuận rõ về quyền sở hữu công thức, nhãn hiệu, bao bì – hệ quả là đối tác có thể “copy” sản phẩm và tự bán riêng.

• Không quy định rõ trách nhiệm pháp lý khi sản phẩm vi phạm quy định nhà nước hoặc bị cơ quan chức năng thu hồi.

Làm sao để giảm thiểu rủi ro khi đầu tư vào ngành hàng tiêu dùng đóng gói tại Việt Nam?

Không ít nhà đầu tư nước ngoài tìm đến DEDICA trong tình thế “đã lỡ bước sai”, khi doanh nghiệp đã hoạt động được một thời gian nhưng mới phát hiện những lỗ hổng trong hệ thống pháp lý. Để tránh đi vào “vết xe đổ” đó, một chiến lược đầu tư bài bản cần được xây dựng từ đầu, trong đó pháp lý đóng vai trò cốt lõi. Giảm thiểu rủi ro không chỉ là xử lý sự cố khi đã xảy ra, mà là chuẩn bị kỹ càng từ khâu thiết lập pháp nhân, nhà xưởng, nhân sự cho đến bảo vệ tài sản trí tuệ và tuân thủ các quy định chuyên ngành. Với một nền tảng pháp lý vững chắc, doanh nghiệp không chỉ hạn chế thiệt hại mà còn tăng tốc dễ dàng khi thị trường sẵn sàng.

Bắt đầu bằng tư duy “setup pháp lý chuẩn” không chỉ là thủ tục hành chính

Điều đầu tiên mà đội ngũ DEDICA luôn khuyến nghị với khách hàng FDI là: hãy coi việc thiết lập pháp lý là phần cốt lõi của chiến lược kinh doanh, không phải phần việc hành chính mang tính hình thức. Một hệ thống pháp lý bài bản, tuân thủ từ đầu sẽ giúp doanh nghiệp:

• Tiết kiệm thời gian và chi phí trong dài hạn.

• Chủ động phòng tránh tranh chấp hoặc bị phạt không đáng có.

• Tạo được uy tín khi làm việc với đối tác trong nước và cơ quan chức năng.

Tại DEDICA, chúng tôi hỗ trợ từ khâu chọn địa điểm đầu tư, rà soát hợp đồng thuê nhà xưởng, đến việc xây dựng quy trình sản xuất phù hợp với tiêu chuẩn của pháp luật Việt Nam. Chúng tôi cũng giúp nhà đầu tư soạn thảo nội quy lao động, đăng ký thang bảng lương, đăng ký môi trường,... những việc nhỏ nhưng lại rất quan trọng.

Chủ động bảo hộ nhãn hiệu và công thức sản phẩm

Một lỗi phổ biến nữa là nhà đầu tư tập trung vào sản xuất, marketing mà quên mất việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu và công thức sản phẩm ngay từ đầu. Điều này dẫn đến rủi ro:

• Nhãn hiệu bị bên thứ ba “hẫng tay trên” khi thấy sản phẩm bán tốt.

• Công thức bị rò rỉ do thiếu thỏa thuận bảo mật và không có ràng buộc pháp lý chặt chẽ.

Các luật sư của DEDICA đã hỗ trợ nhiều doanh nghiệp FDI đăng ký bảo hộ thương hiệu và quyền tác giả cho bao bì sản phẩm, giúp họ an tâm hơn trong việc mở rộng thị trường tại Việt Nam và Đông Nam Á.

Tình huống thực tế: Một thương hiệu mỹ phẩm Nhật gặp rắc rối vì quên thủ tục kiểm nghiệm

Khách hàng B là một công ty mỹ phẩm nổi tiếng từ Nhật Bản, quyết định đầu tư mở nhà máy sản xuất sản phẩm chăm sóc da tại Việt Nam. Họ đã chuẩn bị rất kỹ về dây chuyền sản xuất, nguyên liệu nhập khẩu, thậm chí mời chuyên gia từ Nhật sang để đào tạo nhân sự. Tuy nhiên, khi sản phẩm đầu tiên chuẩn bị ra mắt thị trường, họ bị cơ quan chức năng yêu cầu thu hồi do chưa có chứng nhận kiểm nghiệm thành phần và nhãn phụ chưa được phê duyệt.

Lúc này, công ty mới tìm đến DEDICA. Sau khi rà soát, chúng tôi nhanh chóng tiến hành thủ tục kiểm nghiệm, làm hồ sơ công bố sản phẩm, đồng thời đại diện khách hàng làm việc với cơ quan chức năng để xử lý hành chính ở mức nhẹ nhất.

Từ bài học đắt giá đó, khách hàng B đã quyết định hợp tác cùng DEDICA làm đơn vị tư vấn pháp lý thường xuyên để tránh tái diễn rủi ro tương tự.

Ngành hàng tiêu dùng đóng gói là “mảnh đất màu mỡ” nhưng cũng đầy rẫy rủi ro nếu nhà đầu tư không chuẩn bị kỹ về mặt pháp lý. Việc bỏ sót những chi tiết nhỏ có thể dẫn đến hậu quả lớn, thậm chí ảnh hưởng đến sự tồn tại của doanh nghiệp tại thị trường Việt Nam.

DEDICA Law Firm với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư và FMCG, cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp FDI từ bước đầu tiên cho đến khi sản phẩm có mặt trên thị trường. Chúng tôi không chỉ tư vấn pháp lý mà còn mang đến giải pháp chiến lược – giúp doanh nghiệp đầu tư hiệu quả, phát triển bền vững và giảm thiểu rủi ro pháp lý tối đa.

Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!

📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)

🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh

🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)

Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!