Vắng mặt tại tòa có ảnh hưởng đến ly hôn tại Việt Nam không?
Trong quá trình giải quyết ly hôn tại Việt Nam, một câu hỏi phổ biến là liệu việc vắng mặt tại tòa có làm chậm hoặc ảnh hưởng đến quyền lợi, kết quả ly hôn hay không? Hãy cùng Dedica Law giải đáp chi tiết theo từng hình thức ly hôn, dựa trên Văn bản Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, những cập nhật mới nhất.
1. Vắng mặt tại tòa ảnh hưởng thế nào với ly hôn thuận tình?
a) Giai đoạn hòa giải:
Theo Điều 397 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, trong ly hôn thuận tình, tòa luôn triển khai hòa giải. Nếu một bên có lý do chính đáng không thể tham dự, tòa sẽ ghi nhận và tiếp tục xét xử thay vì đình chỉ ngay lập tức.
Tuy nhiên, nếu một bên vắng mặt tại phiên hòa giải đầu tiên mà không xin xét xử vắng mặt, tòa có thể tạm hoãn lần 1 để tạo cơ hội tham dự.
b) Giai đoạn xét xử:
Nếu một bên tiếp tục vắng mặt hai lần triệu tập hợp lệ, tòa sẽ xem là từ bỏ thỏa thuận và đình chỉ giải quyết ly hôn thuận tình. Điều này đồng nghĩa với việc không được công nhận ly hôn thuận tình.
2. Vắng mặt có được chấp nhận trong ly hôn đơn phương không?
a) Điều kiện cho ly hôn đơn phương:
Theo Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, ly hôn đơn phương được chấp thuận khi hòa giải không thành và có căn cứ như: bạo lực, vi phạm nghiêm trọng đến quyền và nghĩa vụ vợ chồng.
b) Vắng mặt của nguyên đơn (người khởi kiện):
Nếu nguyên đơn có đơn xin xét xử vắng mặt, tòa vẫn có thể tiếp tục tiến hành ly hôn trong phiên xử vắng mặt nguyên đơn.
Nếu nguyên đơn vắng mặt cả hai lần triệu tập không xin xét xử vắng mặt, tòa xem là đã “từ bỏ yêu cầu” và đình chỉ vụ án.
c) Vắng mặt của bị đơn (bên kia):
Nếu bị đơn không đến phiên đầu, tòa sẽ hoãn lần 1 để họ có thể tham gia.
Nếu bị đơn tiếp tục vắng mặt lần thứ hai không xin xét xử vắng mặt hoặc không có lý do chính đáng, tòa càng xét xử vắng mặt bị đơn và xét xử vụ án.
Kết luận:
Ly hôn đơn phương có thể được giải quyết nếu nguyên đơn hoặc bị đơn vắng mặt trong phiên xử – có đơn xin xét xử vắng mặt hoặc đã được thông báo hợp lệ và vắng mặt lần hai.
Ngược lại, nếu nguyên đơn vắng mặt không xin xét xử vắng mặt lần hai, tòa sẽ đình chỉ vụ án.
3. Khi cả hai bên đều vắng mặt thì sao?
Trong một số trường hợp đặc biệt như cả hai bên đều không có mặt mà vẫn không xin xét xử vắng mặt, thì theo Điều 227, khoản 2:
Nếu tòa đã triệu tập hợp lệ hai lần và các bên không có lý do chính đáng, hoặc có đơn xin xét xử vắng mặt, tòa vẫn có quyền xét xử vắng mặt cả hai bên.
Tuy nhiên, nếu cả hai bên vắng mặt ngay lần đầu mà không xin xét xử vắng mặt, tòa thường tạm hoãn để đảm bảo quyền tham dự tố tụng.
Đây là quy định quan trọng trong tình huống cả hai vợ chồng đều không thể tham dự, ví dụ do cư trú ở nước ngoài hoặc vô tình trốn tránh.
4. Trình tự và thời gian xử lý vụ án vắng mặt
Hồ sơ cần chuẩn bị:
Giấy đăng ký kết hôn, giấy khai sinh con (nếu có), CMND/CCCD của vợ và chồng, sổ hộ khẩu, giấy tờ chứng minh tài sản chung (nếu có).
Đơn xin xét xử vắng mặt (trong trường hợp không thể tham dự phiên tòa). Trở thành căn cứ để tòa xử vắng mặt.
Quy trình cơ bản:
Nộp hồ sơ tại Tòa án có thẩm quyền (nơi bị đơn cư trú, làm việc).
Thụ lý, hòa giải: Tòa triệu tập phiên hòa giải; nếu vắng mặt lần đầu, có thể hoãn hoặc xét xử vắng mặt nếu lý do chính đáng.
Xét xử: Tòa tiếp tục triệu tập. Nếu vắng mặt lần hai không có lý do chính đáng:
Ly hôn thuận tình ⇒ đình chỉ giải quyết.
Ly hôn đơn phương ⇒ xét xử vắng mặt bên vắng hoặc cả hai bên (nếu đủ điều kiện).
Ra bản án: Sau khi xét xử, tòa sẽ công bố bản án ly hôn; bên nào bị vắng nhưng không xin xét xử vắng mặt vẫn có quyền kháng cáo trong 15 ngày kể từ ngày nhận bản án.
Thời gian xử lý:
Thời hạn chuẩn bị xét xử thông thường là 4 tháng, có thể kéo dài tối đa thêm 2 tháng nếu vụ án phức tạp.
Sau thụ lý, tòa mở phiên xét xử trong khoảng 1–2 tháng.
5. Một số lưu ý thực tế trong xử lý ly hôn vắng mặt
Niêm yết công khai thủ tục tống đạt được tiến hành nếu một bên không rõ địa chỉ cư trú; áp dụng điều 179 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Không được ủy quyền người khác thay mình tham gia ly hôn – đây là quyền nhân thân không thể chuyển nhượng.
Lý do "bên kia cố tình trốn tòa" hoàn toàn có thể dẫn đến tòa xử vắng mặt bên đó, thậm chí cả hai bên, khi đủ điều kiện triệu tập hai lần.
Ly hôn thuận tình mà một bên vắng mặt có thể bị đình chỉ, trong khi ly hôn đơn phương vắng mặt vẫn có thể xử lý nếu bên khởi kiện có đơn xin xét xử vắng mặt.
Kết luận và tư vấn của DEDICA Law
Thuận tình ly hôn: phải có mặt cả hai bên ít nhất đến khi hòa giải không thành và được triệu tập lần hai. Vắng mặt lần hai thường dẫn đến đình chỉ giải quyết.
Ly hôn đơn phương: nếu có đơn xin xét xử vắng mặt và đủ điều kiện phương thức triệu tập, tòa có thể xét xử vắng mặt bên vắng hoặc cả hai bên.
Cả hai vắng mặt: tòa vẫn có quyền xét xử nếu đã triệu tập hợp lệ hai lần và không có lý do chính đáng.
Lời khuyên từ DEDICA: Nếu bạn đang trong quá trình ly hôn, dù thuận tình hay đơn phương, việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, xác nhận đã nộp đơn xin xét xử vắng mặt, và tham dự ít nhất một trong hai phiên tòa đầu tiên nếu có thể rất quan trọng để đảm bảo quyền lợi hợp pháp và tránh bị đình chỉ hồ sơ.
Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!
📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)
🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Xuân Hòa, TP. Hồ Chí Minh (144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh)
🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)
Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!
