Bí quyết giữ vững tên tuổi và công thức pha chế của quán trà sữa
Trong thị trường trà sữa đang cạnh tranh khốc liệt, việc xây dựng thương hiệu riêng và giữ gìn bí quyết kinh doanh là yếu tố sống còn của mỗi cửa hàng. Tuy nhiên, nhiều chủ quán vẫn chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của việc đăng ký bản quyền, cụ thể là những quyền gì cần bảo hộ để tránh bị sao chép tên gọi, đánh cắp công thức, hay “dắt mũi” bởi đối thủ cạnh tranh. Trong bài viết này, DEDICA sẽ giải đáp chi tiết các quyền sở hữu trí tuệ mà cửa hàng trà sữa cần đăng ký để bảo vệ hiệu quả tên thương hiệu, công thức pha chế và hình ảnh nhận diện của mình.
Đăng ký nhãn hiệu là lá chắn đầu tiên để bảo vệ tên gọi
Nhãn hiệu là yếu tố quan trọng nhất giúp phân biệt cửa hàng trà sữa của bạn với các đối thủ khác. Đây không chỉ là cái tên trên bảng hiệu mà còn là biểu tượng, logo, slogan được người tiêu dùng ghi nhớ và nhận diện.
Nên đăng ký nhãn hiệu cho những yếu tố nào?
Cửa hàng trà sữa nên đăng ký cho:
Tên thương hiệu: ví dụ “Trà Sữa Nâu”, “Sữa Trà Gấu Trúc”...
Logo: biểu tượng đi kèm tên gọi.
Slogan: câu khẩu hiệu như “Mỗi ly – Một cảm xúc”.
Việc đăng ký nên thực hiện theo nhóm ngành phù hợp, cụ thể là nhóm 43 (dịch vụ nhà hàng, quán ăn, đồ uống) và nhóm 30 nếu có sản phẩm đóng chai, đóng gói.
Có thể đăng ký bản quyền cho công thức pha chế không?
Công thức đơn thuần (danh sách nguyên liệu và tỷ lệ pha) thường không đủ điều kiện để đăng ký quyền tác giả, bởi pháp luật Việt Nam không coi đây là tác phẩm sáng tạo có tính nghệ thuật hoặc văn học.
Tuy nhiên, nếu bạn trình bày công thức dưới dạng sách hướng dẫn, bộ tài liệu đào tạo có tính hệ thống, kết hợp yếu tố trình bày, thiết kế thẩm mỹ, thì hoàn toàn có thể đăng ký quyền tác giả cho “tác phẩm viết”.
Cần làm gì để bảo vệ công thức?
Trong thực tế, bí quyết công thức thường được bảo vệ bằng thỏa thuận bảo mật (NDA) hoặc hợp đồng lao động có điều khoản ràng buộc
đối với nhân viên pha chế, quản lý sản xuất. Điều này giúp bạn có cơ sở pháp lý khi có hành vi tiết lộ, sử dụng trái phép công thức nội bộ.
Ngoài ra, cần có cơ chế kiểm soát nội bộ chặt chẽ: chia nhỏ quy trình pha chế, phân quyền tiếp cận nguyên liệu, giới hạn phạm vi biết thông tin của từng bộ phận.
Nếu bạn trình bày công thức dưới dạng sách hướng dẫn, bộ tài liệu đào tạo có tính hệ thống, kết hợp yếu tố trình bày, thiết kế thẩm mỹ, thì có thể đăng ký quyền tác giả
Hình ảnh nhận diện là vũ khí ghi dấu ấn trong lòng khách hàng
Bên cạnh tên gọi và công thức, hình ảnh nhận diện cũng cần được bảo vệ để tránh bị sao chép: bao bì ly, đồng phục nhân viên, thiết kế không gian quán, biểu tượng linh vật…
Những gì có thể đăng ký quyền tác giả?
Bạn có thể đăng ký:
Thiết kế bao bì ly, túi mang đi.
Nhân vật hoạt hình (mascot) đại diện thương hiệu.
Thiết kế menu, poster, tài liệu quảng cáo.
Những yếu tố này có thể được bảo hộ dưới dạng tác phẩm mỹ thuật ứng dụng nếu do chính bạn sáng tạo hoặc thuê thiết kế có chuyển nhượng quyền rõ ràng.
Đừng quên đăng ký tên miền và tài khoản mạng xã hội
Trong thời đại số, nhiều cửa hàng bị chiếm đoạt tên miền hoặc tài khoản mạng xã hội gắn với thương hiệu, gây thiệt hại lớn khi mở rộng quy mô kinh doanh.
Do đó, nên đăng ký và giữ quyền quản lý các kênh truyền thông từ sớm: website, fanpage, Instagram, TikTok… để đảm bảo quyền kiểm soát thương hiệu trong môi trường số.
Nên đăng ký và giữ quyền quản lý các kênh truyền thông từ sớm: website, fanpage, Instagram, TikTok… để đảm bảo quyền kiểm soát thương hiệu trong môi trường số
Quy trình đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ
Việc đăng ký nhãn hiệu và quyền tác giả cần thực hiện qua các bước:
Tra cứu khả năng đăng ký (tránh trùng lặp hoặc bị từ chối).
Chuẩn bị hồ sơ theo đúng quy định.
Nộp hồ sơ tại Cục Sở hữu trí tuệ (hoặc thông qua đại diện sở hữu công nghiệp).
Theo dõi và xử lý các phản hồi trong quá trình xét duyệt.
Đối với quán trà sữa mới, nên tiến hành đăng ký ngay từ khi bắt đầu kinh doanh để tránh mất quyền hoặc bị bên khác “đăng ký trước”.
Lời khuyên từ DEDICA cho các chủ quán trà sữa
Để vừa bảo vệ được “chất riêng” vừa xây dựng thương hiệu bền vững, cửa hàng trà sữa nên thực hiện đồng thời 3 bước:
Đăng ký nhãn hiệu càng sớm càng tốt, mở rộng phạm vi bảo hộ nếu phát triển nhượng quyền.
Bảo vệ công thức bằng biện pháp hợp đồng, NDA và phân quyền nội bộ.
Đăng ký quyền tác giả cho những tài sản sáng tạo dễ bị sao chép như thiết kế bao bì, mascot, hình ảnh quảng cáo.
Chúng tôi khuyên các chủ quán nên đồng hành cùng đơn vị tư vấn pháp lý uy tín để được hướng dẫn từ đầu – tránh mất thời gian, chi phí, và đặc biệt là rủi ro mất quyền thương hiệu ngay trên chính “sân nhà” của mình.
Bạn đang sở hữu một thương hiệu trà sữa riêng và muốn bảo vệ nó khỏi bị sao chép?
Hãy để DEDICA đồng hành cùng bạn – từ khâu xây dựng chiến lược bảo hộ đến đăng ký pháp lý và xử lý tranh chấp nếu có. Với kinh nghiệm hỗ trợ hàng trăm doanh nghiệp F&B, chúng tôi cam kết cung cấp giải pháp hiệu quả, thực tiễn và bền vững nhất cho thương hiệu của bạn.
Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!
📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)
🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)
Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!
