Cách chia tài sản và quyền nuôi con trong tranh chấp ly hôn có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam

Ly hôn đã khó, còn ly hôn có yếu tố nước ngoài càng phức tạp hơn. Vậy làm thế nào để chia tài sản công bằng và xác định ai được quyền nuôi con? Dưới đây là hướng dẫn chi tiết — đơn giản, dễ hiểu, hữu ích như đang trò chuyện với người bạn thân.

1. Khi nào thì được xem là ly hôn có yếu tố nước ngoài?

Theo Điều 127, Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, ly hôn có yếu tố nước ngoài xảy ra khi:

• Một bên là công dân Việt Nam, bên kia là người nước ngoài, hoặc cả hai là người nước ngoài nhưng thường trú tại Việt Nam;

• Nếu người Việt không cư trú tại Việt Nam khi nộp đơn, ly hôn sẽ theo luật nước nơi cư trú chung — nếu không có nơi cư trú chung thì giải quyết theo luật Việt Nam;

• Tài sản là bất động sản ở nước ngoài sẽ được chia theo pháp luật nước sở tại.

2. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp tại Tòa án Việt Nam

• Tòa án nhân dân cấp tỉnh/thành phố có thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài. Trường hợp tranh chấp về tài sản là bất động sản, tòa nơi có tài sản đó sẽ thụ lý.

• Nếu vợ hoặc chồng là người Việt cư trú ở vùng biên giới thì có thể thuộc thẩm quyền TAND cấp huyện.

3. Chia tài sản khi ly hôn có yếu tố nước ngoài

3.1. Thỏa thuận trước hôn nhân là căn cứ quan trọng

Nếu vợ chồng đã ký hợp đồng thỏa thuận về chế độ tài sản (phải lập trước hôn nhân, có công chứng/chứng thực), tòa sẽ ưu tiên thực hiện theo đó. Nếu không rõ ràng hoặc không đầy đủ, sẽ áp dụng quy định của Luật Hôn nhân – Gia đình 2014.

3.2. Khi không có thoả thuận rõ ràng — tòa sẽ phân chia theo các nguyên tắc pháp luật

Theo Điều 59 Luật Hôn nhân và gia đình 2014:

• Tài sản chung thường chia đôi, nhưng tòa sẽ xem xét thêm các yếu tố như hoàn cảnh hai bên, đóng góp về công sức và tài chính, bảo đảm quyền lợi để tiếp tục công việc và thu nhập, lỗi của các bên, v.v.

• Tài sản riêng của mỗi bên vẫn là quyền sở hữu của họ, trừ khi đã nhập vào tài sản chung. Nếu riêng và chung hoà lẫn, khoản đóng góp sẽ được tính toán theo giá trị tương ứng.

• Tài sản chung được chia bằng hiện vật nếu có thể; nếu không, tòa sẽ chia theo giá trị và bên nhận nhiều hơn giá trị phải thanh toán phần chênh lệch cho bên kia.

• Tòa án cũng ưu tiên bảo vệ lợi ích chính đáng để bảo đảm khả năng tiếp tục lao động, sản xuất, kinh doanh của mỗi bên.

3.3. Tài sản ở nước ngoài

Tài sản bất động sản ở nước ngoài sẽ được giải quyết theo luật của nước sở tại.

4. Quyền nuôi con trong ly hôn có yếu tố nước ngoài

4.1. Thỏa thuận càng rõ càng tốt

Cha/mẹ có thể tự thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con và quyền, nghĩa vụ của mỗi bên. Nếu không thỏa thuận được, tòa sẽ xem xét theo các tiêu chí pháp luật.

4.2. Tiêu chí tòa xét đến khi không thỏa thuận được

Theo Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014:

• Tự thỏa thuận hoặc nếu không thì phải chứng minh một bên đủ điều kiện nuôi dưỡng, bao gồm: điều kiện vật chất (ăn, ở, học tập…), điều kiện tinh thần (thời gian chăm sóc, khả năng giáo dục, quan tâm, nhân cách…).

• Đối với trẻ dưới 36 tháng tuổi, ưu tiên cho mẹ nuôi. Trẻ từ đủ 7 tuổi trở lên có quyền nguyện vọng lựa chọn người nuôi.

4.3. Nghĩa vụ và quyền của cha/mẹ không trực tiếp nuôi con

Theo Điều 82 và 83:

• Cha/mẹ không nuôi con vẫn có quyền thăm nom, cấp dưỡng, không được ngăn cản; nếu lạm dụng quyền thăm nom, bên nuôi con có thể yêu cầu tòa hạn chế.

4.4. Thủ tục xử lý tranh chấp quyền nuôi con

Quy trình tương tự như ly hôn: nộp đơn, thẩm quyền tòa, thụ lý, hòa giải, xác minh, xét xử. Tòa sẽ quyết định căn cứ điều kiện nuôi con và quyền lợi tốt nhất cho trẻ.

5. Một số lưu ý

Khi nào là “yếu tố nước ngoài”: Khi vợ hoặc chồng là người nước ngoài, hoặc có tài sản ở nước ngoài.

Thỏa thuận tài sản trước hôn nhân: Nếu có, nên chuẩn bị kỹ càng (có công chứng/chứng thực).

Chia tài sản chung: Tòa chia đôi — nhưng dựa vào đóng góp, năng lực, hoàn cảnh.

Tài sản ở nước ngoài: Tuân theo luật nước sở tại.

Quyền nuôi con: Ưu tiên đời sống tốt nhất cho trẻ, lấy thỏa thuận trước, nếu không được thì tòa xem xét điều kiện mỗi bên.

Nhờ luật sư: Vụ án quốc tế phức tạp, bạn nên nhờ luật sư có chuyên môn trong lĩnh vực này hỗ trợ thu giấy tờ, định giá, chứng minh, bảo vệ quyền lợi.

Kết thúc

Bạn đang đối diện với ly hôn có yếu tố nước ngoài và cảm thấy bối rối? Hãy để DEDICA Law Firm đồng hành cùng bạn — từ chuẩn hóa hồ sơ, thu thập chứng cứ đến bảo vệ quyền lợi tài sản và mai sau của con. Mọi rắc rối sẽ được giải quyết gọn gàng, hiệu quả và đầy cảm thông.

Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!

📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)

🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Xuân Hòa, TP. Hồ Chí Minh (144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh)

🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)

Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!