Có ly hôn được không nếu một bên người Việt không về nước?
Việc ly hôn có một bên người Việt đang ở nước ngoài và không thể về Việt Nam gây nhiều băn khoăn. Vậy có thể ly hôn được không nếu một bên không trở lại Việt Nam? Câu trả lời là có thể—tại Việt Nam vẫn có cơ chế giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài theo Luật Hôn nhân và Gia đình và Bộ luật Tố tụng Dân sự hiện hành.
Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết cả ly hôn thuận tình và ly hôn đơn phương trong trường hợp một bên không ở Việt Nam; cung cấp hướng dẫn về thẩm quyền giải quyết, hồ sơ, thủ tục cũng như thời gian xử lý.
1. Căn cứ pháp lý tại Việt Nam
Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, đặc biệt Điều 127, quy định: trường hợp cả hai bên là công dân Việt Nam nhưng một bên đang cư trú ở nước ngoài, ly hôn vẫn thuộc diện có yếu tố nước ngoài — được giải quyết tại Việt Nam.
Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, đặc biệt các điều về xác định thẩm quyền tòa án và cơ chế tống đạt, ủy thác tư pháp khi một bên vắng mặt.
2. Ly hôn thuận tình—khi cả hai đồng thuận và một bên vắng mặt
Điều kiện cần và đủ tại Việt Nam:
Cả hai bên đều đồng ý ly hôn.
Có thỏa thuận rõ ràng về chia tài sản và quyền nuôi con (nếu có); có thể thỏa thuận rằng tòa án không giải quyết một số nội dung để rút ngắn thời gian xử lý.
Xin vắng mặt:
Bên ở nước ngoài cần nộp đơn xin giải quyết vắng mặt kèm hồ sơ.
Có thể ủy quyền luật sư hoặc người thân tại Việt Nam nộp đơn và nhận văn bản từ tòa án.
Thẩm quyền tại Việt Nam:
Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi bên còn ở Việt Nam cư trú có thẩm quyền giải quyết. Trường hợp cư trú tại vùng biên giới, có thể là tòa án cấp huyện.
Hồ sơ cần chuẩn bị:
Đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn + đơn xin giải quyết vắng mặt.
Giấy tờ: Giấy kết hôn, CMND/CCCD/hộ chiếu, xác nhận cư trú, giấy khai sinh con (nếu có), giấy tờ tài sản (nếu cần).
Tài liệu cấp tại nước ngoài phải hợp pháp hóa lãnh sự và dịch công chứng sang tiếng Việt.
Trình tự thủ tục tại Việt Nam:
Nộp hồ sơ trực tiếp, qua bưu điện hoặc ủy quyền luật sư.
Tòa thụ lý, có thể hòa giải, sau đó mở phiên xét xử vắng mặt.
Nếu hồ sơ hợp lệ và các điều kiện được đáp ứng, Tòa ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn.
Thời gian xử lý:
Thường từ 2–3 tháng nếu thuận tình; có thể nhanh hơn nếu tài liệu đầy đủ và không cần hòa giải thêm.
3. Ly hôn đơn phương—khi một bên không đồng ý và đang ở nước ngoài
Căn cứ yêu cầu ly hôn đơn phương tại Việt Nam:
Thỏa mãn các căn cứ như bạo lực gia đình, vi phạm nghĩa vụ vợ chồng, hoặc không chung sống được nữa.
Hòa giải tại tòa không thành công.
Thẩm quyền khi bên bị đơn không ở Việt Nam:
Nếu biết địa chỉ cư trú làm việc cuối cùng tại Việt Nam thì nộp đơn tại tòa địa phương đó.
Nếu không xác định được, nguyên đơn có quyền chọn tòa án nơi mình cư trú ở Việt Nam để khởi kiện.
Hồ sơ và thủ tục đặc biệt:
Đơn khởi kiện ly hôn đơn phương; đơn xin xét xử vắng mặt (bên bị đơn).
Giấy tờ như giấy đăng ký kết hôn, CMND/CCCD/hộ chiếu, giấy tờ chứng minh nơi cư trú, con cái, tài sản.
Nếu người khởi kiện ở nước ngoài, hồ sơ cần chứng nhận lãnh sự và gửi qua đại sứ quán.
Tòa án có thể yêu cầu xác minh qua Cục xuất nhập cảnh hoặc thực hiện ủy thác tư pháp để tống đạt văn bản, ghi lời khai, xác minh địa chỉ bên vắng mặt.
Thời gian dự kiến:
Tòa án sơ thẩm: khoảng 4–6 tháng, có thể kéo dài hơn nếu phức tạp hoặc cần xác minh quốc tế.
Có thể mất thêm vài tháng nếu có kháng cáo/phúc thẩm hoặc ủy thác tư pháp phức tạp.
4. Kết hợp thực tiễn và lưu ý quan trọng
Việc ly hôn vẫn thực hiện được tại Việt Nam khi một bên sinh sống ở nước ngoài không thể trở lại.
Nếu vợ chồng đăng ký kết hôn ở nước ngoài cần ghi chú kết hôn về Việt Nam — nếu chưa làm thì khó thực hiện ly hôn tại Việt Nam.
Trong trường hợp tài sản nằm ở nước ngoài, việc chia tài sản đó cần áp dụng luật nước ngoài; còn tài sản tại Việt Nam được chia theo pháp luật Việt Nam hoặc theo thỏa thuận chung của hai bên.
Kết luận
Anh/chị có thể hoàn toàn ly hôn tại Việt Nam nếu một bên người Việt đang ở nước ngoài và không thể về nước. Dù đó là ly hôn thuận tình (cần bật xin vắng mặt) hay ly hôn đơn phương (có thể kiện vắng mặt), pháp luật Việt Nam đều quy định rõ cơ chế xử lý, cho phép tòa án Việt Nam thụ lý và ra quyết định theo quy định Luật Hôn nhân & Gia đình 2014 và Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
Nên liên hệ với luật sư tại Việt Nam, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, hợp pháp hóa lãnh sự nếu cần, và cân nhắc ủy quyền xử lý để đảm bảo tiến độ xử lý vụ ly hôn thuận lợi.
Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!
📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)
🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Xuân Hòa, TP. Hồ Chí Minh (144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh)
🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)
Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!
