Kinh nghiệm giải quyết vụ ly hôn giữa vợ người Việt Nam và chồng người Trung Quốc tranh chấp tài sản ở Việt Nam

Jul 3

Câu chuyện của chị L – ly hôn với chồng Trung Quốc và tranh chấp tài sản

Chị L (quốc tịch Việt Nam) kết hôn với anh W (quốc tịch Trung Quốc) vào năm 2012, sống hạnh phúc ở Việt Nam. Khi chị mang bầu và cả gia đình dự định mua nhà để ổn định lâu dài tại TP. Hồ Chí Minh, anh W góp tài chính từ Trung Quốc và đứng tên chung giấy tờ nhà đất. Năm 2023, mâu thuẫn dần nổi lên khi chị L phát hiện anh W có quan hệ ngoài hôn nhân. Anh đòi về Trung Quốc, không hợp tác giải quyết tranh chấp. Chị L quyết định khởi kiện ly hôn đơn phương, kèm theo yêu cầu tòa xử phân chia quyền sử dụng nhà theo luật pháp Việt Nam – vụ việc gây nhiều trở ngại về chứng cứ, thủ tục và giấy tờ của chồng vắng mặt.

Cơ sở pháp lý và thẩm quyền của tòa án Việt Nam

1. Ly hôn có yếu tố nước ngoài – áp dụng pháp luật Việt Nam

Theo Điều 127 Luật Hôn nhân & Gia đình 2014, vụ ly hôn giữa chị L (Việt Nam) và anh W (Trung Quốc) có yếu tố nước ngoài nhưng diễn ra tại Việt Nam (chị L cư trú, tài sản tại đây), hoàn toàn thuộc thẩm quyền tòa án Việt Nam. Tòa án cấp tỉnh nơi có tài sản giải quyết ly hôn và tranh chấp nhà ở.

2. Quy chế tài sản: Giấy chứng nhận sử dụng đất và nguyên tắc chia tài sản chung

Điều 59 Luật HN&GĐ 2014 quy định:

Tài sản chung (sổ đỏ, tài sản tạo ra trong hôn nhân) được chia bình đẳng, nhưng tính công sức đóng góp, lỗi tật, hoàn cảnh được xem xét.
Nếu vợ chồng có thỏa thuận tài sản trước hoặc trong hôn nhân, cam kết hợp pháp, tòa sẽ tôn trọng.

Quy trình ly hôn và thủ tục tranh chấp nhà

1. Chuẩn bị hồ sơ và lựa chọn hình thức ly hôn

Ly hôn thuận tình (cả hai đồng thuận): Chuẩn bị đơn ly hôn, giấy chứng nhận kết hôn, chứng minh nhân dân/hộ chiếu, giấy tờ chứng minh tài sản chung (sổ đỏ, hợp đồng, hóa đơn…) . Nếu anh W không về Việt Nam, thêm đơn yêu cầu xét xử vắng mặt và tất cả giấy tờ hộ chiếu, chứng minh thư kèm địa chỉ Trung Quốc.

Ly hôn đơn phương: Trường hợp này chị L chọn, vì anh W không hợp tác, tạo điều kiện cho vụ việc kéo dài và tranh chấp tài sản phức tạp. Hồ sơ tương tự, cần bổ sung chứng cứ ly hôn đơn phương như: mâu thuẫn, bị phản bội, có con chung, tiền tài sản chung...

2. Thủ tục tại tòa án và chi phí

Nộp hồ sơ: Tại tòa án cấp tỉnh nơi tài sản (nhà) tọa lạc ở TP.HCM. Tòa mở phiên hòa giải trong 1–4 tháng với thuận tình, hoặc 4–6 tháng nếu đơn phương, vắng mặt, có tranh chấp tài sản nghiêm trọng.
Lệ phí tạm ứng án phí: Bình thường ~300.000 đ nếu không tranh chấp tài sản. Có tranh chấp thì tính % theo giá trị tài sản (trên 6 triệu đồng).

Thách thức và kinh nghiệm thực tế cùng Dedica Law

1. Đầy đủ chứng cứ, hồ sơ rõ ràng

Dự án mua nhà của chị L có: hợp đồng, biên bản bàn giao, hóa đơn, tin nhắn làm việc, sao kê tài khoản. Những chứng từ này là bằng chứng bắt buộc khi tranh chấp tài sản.

Tip: Nếu anh W không về Việt Nam, cần xác lập địa chỉ nhân thân: hộ chiếu, giấy tờ cư trú, xác nhận vắng mặt để tòa hoạt động ủy thác tư pháp hiệu quả .

2. Chiến lược hợp tác pháp lý – neutral & hiệu quả

Dedica hỗ trợ soạn thảo hồ sơ, yêu cầu xét xử vắng mặt, đại diện chị L trong mọi thủ tục hành chính. Chiến lược được lựa chọn:

Gửi thông báo cuối cùng, yêu cầu anh W thực hiện nghĩa vụ, nếu không thì khởi kiện; vừa tạo thiện chí, vừa là bằng chứng tòa yêu cầu.
Chuẩn bị hồ sơ chi tiết, khéo léo nhấn mạnh đóng góp của chị L (công chăm sóc, chi phí xây dựng, quản lý nhà).
Đánh giá lợi ích: giữ nhà hoặc yêu cầu thanh toán bằng tiền nếu không chia sử dụng chung.

3. Phiên hòa giải & xét xử

Tại phiên hòa giải, Dedica tư vấn cung cấp phương án: chị L được giữ lại nhà hoặc nếu bán thì chia theo tỷ lệ đóng góp.
Nếu không đạt được thỏa thuận, tòa xử sơ thẩm.
Dự kiến tòa tuyên: công nhận ly hôn, chị L nhận quyền sử dụng nhà. Nếu không, tòa sẽ yêu cầu bán/giá trị nhà theo ý kiến giám định, rồi chia đôi, cân nhắc đóng góp.

4. Phương án dự phòng nếu chồng vắng mặt hoàn toàn

Theo thực tế vụ án, anh W không phản hồi. Tòa thực hiện thụ lý vắng mặt, ủy thác tư pháp qua lãnh sự quán Trung Quốc, vụ việc kéo dài khoảng 12–24 tháng nếu vắng mặt nghiêm trọng. Dedica tư vấn xác minh địa chỉ, áp dụng ủy thác, đẩy nhanh thời gian xét xử.

Lời khuyên & khuyến nghị từ Dedica

Chuẩn bị kỹ càng giấy tờ: Sổ đỏ, hợp đồng mua bán, hóa đơn, chứng từ thanh toán, tài liệu về địa chỉ anh W ở Trung Quốc.
Xác lập địa chỉ người nước ngoài vắng mặt: Mở đường cho tòa hoạt động ủy thác tư pháp, giảm thời gian xử lý.
Ưu tiên hòa giải – tối ưu lợi ích: Tránh căng thẳng, giảm thời gian, giữ được tài sản.
Luật sư đưa phương án linh hoạt: Giữ lại nhà, hoặc chia giá trị đang có.
Giám định giá trị tài sản: Luôn yêu cầu giám định nếu không thỏa thuận được.
Chủ động đề nghị xét xử vắng mặt: Khi vắng mặt nghiêm trọng, để vụ án không kéo dài vô hạn.

Kết luận

Vụ ly hôn chị L – anh W là ví dụ điển hình cho tranh chấp nhà ở Việt Nam giữa vợ người Việt và chồng Trung Quốc. Nếu chuẩn bị tốt, có chiến lược rõ ràng, bạn không chỉ bảo vệ được tài sản lớn như nhà đất mà còn bảo vệ được tổ ấm của con trẻ, tinh thần của bản thân và quyền lợi lâu dài.

Dedica Law Firm với kinh nghiệm thực tiễn, đã thành công giúp nhiều dự án tương tự: xây dựng hồ sơ, ủy quyền vắng mặt, đại diện hòa giải, tranh tụng, phân chia tài sản hợp lý cho Pháp lý doanh nghiệp – pháp lý nội bộ của khách hàng. Hãy để Dedica đồng hành với bạn từ bước đầu – đảm bảo an toàn pháp lý cho tổ ấm tương lai.