Cách đăng ký nhãn hiệu và kiểu dáng để doanh nghiệp nước đóng chai không bị sao chép
Khi bước chân vào thị trường nước giải khát, nơi cạnh tranh gay gắt từ thiết kế bao bì đến tên thương hiệu, việc đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ là không thể thiếu. Tuy nhiên, với một sản phẩm phổ biến như chai nước, lon nước, câu hỏi đặt ra là: nên đăng ký nhãn hiệu hay kiểu dáng công nghiệp? Đây không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn là chiến lược kinh doanh quan trọng giúp bảo vệ vị thế thương hiệu và tránh rủi ro tranh chấp. Hãy cùng DEDICA phân tích rõ sự khác biệt giữa hai hình thức bảo hộ này, để doanh nghiệp đưa ra lựa chọn đúng đắn và tối ưu nhất nhé.
Hiểu đúng về nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp
Trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp là hai hình thức bảo hộ độc lập, mỗi loại đều có đối tượng, điều kiện và giá trị khác nhau. Nếu chưa hiểu đúng, doanh nghiệp dễ rơi vào tình huống “tưởng đã được bảo vệ, nhưng lại không đủ sức mạnh pháp lý” khi xảy ra tranh chấp.
Nhãn hiệu: Bảo vệ tên gọi, logo, nhận diện của sản phẩm
Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau. Đối với ngành hàng tiêu dùng nhanh, đặc biệt là ngành nước uống đóng chai, nhãn hiệu thường thể hiện qua tên thương mại (ví dụ: Aquafina, LaVie), biểu tượng logo, khẩu hiệu, hoặc hình ảnh được in trên bao bì sản phẩm.
Việc đăng ký nhãn hiệu giúp doanh nghiệp:
Độc quyền sử dụng tên và biểu tượng của sản phẩm.
Tránh bị đối thủ “nhái tên”, làm nhiễu thị trường.
Tăng cường độ nhận diện và giá trị thương hiệu.
Tuy nhiên, nhãn hiệu không bảo vệ được hình dáng sản phẩm nghĩa là nếu có một đối thủ sản xuất chai/lon có hình dáng tương tự nhưng sử dụng tên khác, thì vẫn chưa vi phạm quyền nhãn hiệu.
Kiểu dáng công nghiệp: Bảo vệ hình dáng thiết kế bên ngoài của sản phẩm
Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện qua hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp các yếu tố đó. Trong ngành nước giải khát, đây chính là thiết kế của chai nước, lon nước – yếu tố góp phần tạo nên cảm giác cao cấp, tiện dụng, hoặc thân thiện với môi trường cho người tiêu dùng.
Đăng ký kiểu dáng công nghiệp mang lại quyền lợi:
Bảo hộ độc quyền thiết kế bao bì, chai lọ, lon… đã được sáng tạo.
Ngăn chặn đối thủ sao chép hoặc làm nhái hình dáng tương tự.
Tăng giá trị đầu tư vào thiết kế sản phẩm.
Tuy nhiên, kiểu dáng công nghiệp không bảo vệ được tên gọi hay logo, nếu đối thủ dùng đúng thiết kế nhưng dán nhãn hiệu khác, doanh nghiệp cũng khó xử lý nếu không đăng ký song song nhãn hiệu.
Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện qua hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp các yếu tố đó
Doanh nghiệp nên lựa chọn hình thức bảo hộ nào cho sản phẩm nước uống?
Không có lựa chọn “chỉ nên” đăng ký nhãn hiệu hoặc “chỉ cần” kiểu dáng công nghiệp – mà doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu kinh doanh và chiến lược thương hiệu để đưa ra quyết định.
Trường hợp nên ưu tiên đăng ký nhãn hiệu
Khi doanh nghiệp muốn xây dựng thương hiệu dài hạn, tập trung vào độ nhận diện qua tên gọi, slogan, biểu tượng.
Khi sản phẩm sử dụng thiết kế bao bì phổ thông, không có sự khác biệt lớn về hình dạng so với thị trường.
Khi doanh nghiệp có chiến lược mở rộng đa dạng hóa sản phẩm, sử dụng cùng một nhãn hiệu cho nhiều dòng sản phẩm khác nhau.
Trường hợp nên ưu tiên đăng ký kiểu dáng công nghiệp
Khi thiết kế bao bì là yếu tố then chốt để thu hút người tiêu dùng hoặc tạo sự khác biệt so với đối thủ.
Khi doanh nghiệp đầu tư lớn vào R&D hoặc thiết kế sản phẩm và muốn bảo vệ sự sáng tạo độc quyền.
Khi sản phẩm là một thiết kế hoàn toàn mới, độc đáo, chưa từng xuất hiện trên thị trường.
Thiết kế bao bì là yếu tố then chốt để thu hút người tiêu dùng hoặc tạo sự khác biệt so với đối thủ
Giải pháp tối ưu: Đăng ký kết hợp nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp
Đối với sản phẩm như chai nước, lon nước, nơi cả thiết kế bên ngoài và tên gọi đều góp phần xây dựng thương hiệu, giải pháp tối ưu là kết hợp cả hai hình thức bảo hộ. Đây là cách mà các thương hiệu nước giải khát lớn như Coca-Cola, Pepsi, Lavie đều áp dụng.
Bằng cách đăng ký nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp, doanh nghiệp có thể:
Vừa bảo vệ được quyền sử dụng tên thương hiệu.
Vừa ngăn chặn hành vi sao chép thiết kế, tạo sự nhận diện khác biệt cho sản phẩm trên thị trường.
Nâng cao vị thế thương hiệu và tăng giá trị chuyển nhượng nếu có giao dịch M&A.
Một số lưu ý khi đăng ký bảo hộ cho chai nước, lon nước
Thời điểm nộp đơn rất quan trọng: Đối với kiểu dáng công nghiệp, việc công bố sản phẩm ra thị trường trước khi đăng ký có thể làm mất tính “mới” – dẫn đến từ chối cấp văn bằng.
Nhãn hiệu cần tra cứu trước khi đăng ký: Tránh trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với nhãn hiệu đã đăng ký trước đó.
Cần phân nhóm đúng: Đăng ký nhãn hiệu và kiểu dáng đều phải phân loại theo bảng Nice và Locarno – cần xác định đúng nhóm hàng hóa, sản phẩm để đảm bảo hiệu lực bảo hộ.
Giám sát sau đăng ký: Cần theo dõi thị trường để phát hiện sớm hành vi xâm phạm và kịp thời xử lý.
Việc lựa chọn hình thức bảo hộ phù hợp và thực hiện đúng quy trình pháp lý ngay từ đầu sẽ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro tốn kém sau này. DEDICA Law với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực đăng ký nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, sẽ giúp bạn:
Đánh giá khả năng đăng ký nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp.
Xây dựng chiến lược bảo hộ toàn diện, phù hợp với mục tiêu kinh doanh.
Đại diện thực hiện thủ tục đăng ký, phản đối hoặc khiếu nại tại Cục Sở hữu trí tuệ.
Hỗ trợ xử lý tranh chấp, xâm phạm quyền tại Tòa án và Trọng tài.
Hãy để DEDICA đồng hành cùng bạn xây dựng một thương hiệu vững mạnh được bảo vệ toàn diện cả về mặt pháp lý và hình ảnh.
Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!
📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)
🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)
Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!
