Ly hôn tại Việt Nam nhưng tài sản ở nước ngoài – Tòa án Việt Nam có thẩm quyền không?

Jun 17

1. Cơ sở pháp lý và khái niệm

Theo Điều 127 Luật Hôn nhân & Gia đình 2014, ly hôn có yếu tố nước ngoài bao gồm các trường hợp một bên là Việt Nam, một bên là người nước ngoài, hoặc tài sản/vụ việc phát sinh ở nước ngoài.
Theo Điều 469 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, tòa án Việt Nam có thẩm quyền khi đương sự hoặc tài sản nằm trong phạm vi cư trú, sinh sống, hoặc có yếu tố nước ngoài.

2. Quy định về thẩm quyền theo loại tài sản

Tài sản bất động sản ở Việt Nam:
Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi tài sản tọa lạc có thẩm quyền giải quyết (theo Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự).
Tài sản nằm ở nước ngoài:
Việc giải quyết phụ thuộc vào pháp luật nước sở tại, theo Điều 127 (3), tuy nhiên phần tài sản ở Việt Nam vẫn thuộc thẩm quyền tòa án Việt Nam.

3. Trường hợp cần đặc biệt lưu ý

Nếu cả hai vợ chồng đều đang ở Việt Nam và tài sản ở nước ngoài, luật quy định mà không cần ủy thác tư pháp quốc tế, thì Tòa cấp tỉnh Việt Nam vẫn có thể thụ lý toàn bộ vụ ly hôn.
Nếu một bên cư trú ở nước ngoài, hoặc cần truy cập thông tin/tài liệu từ nước ngoài, thẩm quyền vẫn ở cấp tỉnh, nhưng có thể phát sinh thủ tục ủy thác tư pháp quốc tế để xác minh tài sản .

4. Quy trình và thủ tục liên quan

Xác định tòa thẩm quyền:
- Ly thân thuận tình: tòa nơi vợ hoặc chồng cư trú.
- Ly hôn đơn phương: tòa nơi bị đơn cư trú hoặc nơi có tài sản BĐS.
Nộp hồ sơ gồm: đơn ly hôn, giấy chứng nhận kết hôn, chứng minh tài sản ở Việt Nam và tài sản ở nước ngoài (nếu có), giấy tờ lãnh sự–dịch công chứng…
Tòa thụ lý, xác minh thủ tục ủy thác (nếu cần), tổ chức hòa giải, xét xử như quy trình thông thường xuyên quốc gia.
Phân chia tài sản:
- Ở Việt Nam: chia theo pháp luật Việt Nam (Luật Hôn nhân & Gia đình).
- Ở nước ngoài: tuân theo pháp luật nước đó, nhưng tòa cũng có thể chấp thuận thỏa thuận của các bên nếu không trái đạo đức, pháp luật Việt Nam .

5. Lưu ý quan trọng & khuyến nghị

Chuẩn bị giấy tờ hợp pháp hóa lãnh sự tài sản tại nước ngoài để có giá trị trước tòa Việt Nam.
Thẩm quyền rõ ràng: nếu có bất động sản, phải xác định đúng tỉnh nơi có bất động sản.
Ủy thác tư pháp quốc tế nếu cần tra cứu thông tin/công chứng từ nước ngoài – giúp tránh gián đoạn.
Luật sư chuyên sâu lĩnh vực quốc tế hỗ trợ: giúp kết nối hồ sơ, thủ tục đa quốc gia, và bảo vệ quyền lợi toàn diện cho.

Kết luận

Tòa án Việt Nam (cấp tỉnh) có quyền giải quyết ly hôn có tài sản ở nước ngoài nếu tài sản đó không nằm ngoài thẩm quyền xét xử.
Tài sản tại nước ngoài sẽ được xử lý theo luật nơi tài sản đó tọa lạc, song vẫn cần chứng cứ hợp lệ tại Việt Nam.
Ủy thác tư pháp và luật sư chuyên ngành quốc tế là các giải pháp quan trọng để đảm bảo việc ly hôn và phân chia tài sản diễn ra đúng pháp luật và hiệu quả.