Tranh chấp hợp đồng với đối tác nước ngoài

Jun 13

1. Tranh chấp hợp đồng với đối tác nước ngoài là gì?

Trả lời:
Là tranh chấp phát sinh khi hợp đồng có yếu tố quốc tế - như đối tác là cá nhân/tổ chức nước ngoài, giao kết hoặc thực hiện tại nước ngoài, hoặc đối tượng hợp đồng liên quan đến nước ngoài. Điều này khiến việc xác định luật áp dụng, thẩm quyền giải quyết và thực thi phán quyết trở nên phức tạp hơn.

2. Căn cứ pháp lý và xác định luật áp dụng

Bộ luật Dân sự 2015 (Điều 664, 683): Thỏa thuận luật áp dụng giữa các bên; nếu không, tòa án/pronary sẽ chọn hệ thống pháp luật có mối liên hệ gắn bó nhất.
Luật Trọng tài thương mại 2010 & Điều 14: Trọng tài áp dụng luật mà các bên lựa chọn; nếu không có, trọng tài sẽ tự chọn pháp luật phù hợp.

Bước khởi đầu phải xác định rõ luật áp dụng để tránh chuyện chọn nhầm cơ quan và thủ tục giải quyết.

3. Các phương thức giải quyết hiệu quả và khi nào lựa chọn?

Thương lượng – Hòa giải
- Dễ áp dụng, tiết kiệm, giữ được quan hệ, nhưng không có tính cưỡng chế.
- Hòa giải thỏa thuận khá linh hoạt với bên thứ ba trung lập, vẫn dựa trên sự tự nguyện của các bên.
Trọng tài thương mại quốc tế
- Phù hợp khi hợp đồng có điều khoản trọng tài; quá trình có tính chuyên môn, bảo mật, quyết định có giá trị pháp lý theo Công ước New York 1958.
- Chi phí cao, ít có khả năng kháng cáo.
Tòa án
- Khi không có trọng tài hoặc trọng tài không hiệu quả, tòa án Việt Nam có thể xét xử nếu đáp ứng điều kiện thẩm quyền.
- Phải tuân theo quy trình tố tụng, có thể kéo dài và dễ công khai, nhưng phán quyết có thể thi hành cưỡng chế.

4. Quy trình bước đi khi tranh chấp nổ ra

Kiểm tra điều khoản hợp đồng: có lựa chọn luật/trọng tài chưa?
Chuẩn bị hồ sơ: gồm bản hợp đồng, chứng cứ vi phạm, ghi nhận giao tiếp, hóa đơn, bảo lưu quyền.
Thương lượng hoặc hòa giải: lựa chọn cơ chế trung lập nếu phù hợp.
Trọng tài hoặc Tòa án: Tuỳ tình huống, tiến hành tố tụng; trọng tài có thể nhanh hơn và kín hơn.
Thi hành phán quyết: Công nhận và thi hành ở nước ngoài nếu cần – tuân theo Công ước, điều ước quốc tế Việt Nam đã ký.

5. Thời hiệu khởi kiện

Hợp đồng thương mại: 2 năm kể từ khi biết quyền lợi bị vi phạm (Theo Luật Thương mại 2005).
Hợp đồng dân sự: Thường là 3 năm theo Bộ luật Dân sự 2015.

Cần xác định rõ loại hợp đồng để tránh mất quyền khởi kiện.

6. Vai trò của luật sư trong tranh chấp quốc tế

Hỗ trợ xác định luật áp dụng, thẩm quyền, chứng cứ cần thiết, ngôn ngữ và thỏa thuận trọng tài.
Đại diện đàm phán, thương lượng, tố tụng, khai triển hồ sơ ở Việt Nam hay nước ngoài theo yêu cầu.
Hỗ trợ thực hiện phán quyết tại nước ngoài nếu cần .