Tranh chấp nhãn hiệu trên sàn thương mại điện tử ai mới thực sự là chủ sở hữu

Trong thời đại số hóa mạnh mẽ như hiện nay, sàn thương mại điện tử không chỉ là nơi giao dịch hàng hóa mà còn là “mặt tiền thương hiệu” của hàng triệu doanh nghiệp. Nhưng cùng với cơ hội mở rộng thị trường, không ít thương hiệu đang rơi vào vòng xoáy tranh chấp nhãn hiệu – đặc biệt là tình trạng bị đối thủ đăng ký, sử dụng hoặc giả mạo nhãn hiệu trên sàn, khiến chủ sở hữu hợp pháp rơi vào thế bị động. Vậy ai mới là “chính chủ”? Và làm sao để doanh nghiệp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trên sàn thương mại điện tử?

Tình trạng tranh chấp nhãn hiệu trên sàn thương mại điện tử ngày càng gia tăng

Sự bùng nổ của các nền tảng như Shopee, Lazada, Tiki hay TikTok Shop mang đến cơ hội tiếp cận khách hàng chưa từng có tiền lệ. Tuy nhiên, môi trường thương mại điện tử cũng đặt ra nhiều thách thức pháp lý, đặc biệt là vấn đề tranh chấp quyền sử dụng nhãn hiệu. Có không ít doanh nghiệp phản ánh việc tên thương hiệu, logo của họ bị người khác sử dụng, đăng ký gian hàng, hoặc thậm chí bị tố cáo ngược lại là "xâm phạm", trong khi họ chính là người tạo ra và phát triển nhãn hiệu đó từ đầu.

Vấn đề nghiêm trọng hơn là khi tranh chấp xảy ra, các sàn thường yêu cầu bên liên quan cung cấp văn bằng bảo hộ nhãn hiệu hoặc chứng cứ sở hữu rõ ràng. Nếu doanh nghiệp chưa đăng ký nhãn hiệu, họ gần như mất quyền khẳng định mình là chủ sở hữu, dù đã kinh doanh lâu năm. Vậy nên, việc hiểu rõ quy định pháp luật liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ và tranh chấp nhãn hiệu là vô cùng cần thiết.

Hiểu đúng về quyền sở hữu nhãn hiệu và cơ sở pháp lý liên quan

Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp này với doanh nghiệp khác. Tại Việt Nam, quyền sở hữu nhãn hiệu chỉ được pháp luật công nhận khi đã được đăng ký và cấp Giấy chứng nhận tại Cục Sở hữu trí tuệ. Nói cách khác, “chính chủ” hợp pháp là người đứng tên trong văn bằng bảo hộ, không phụ thuộc vào việc ai sử dụng trước hay bán được nhiều hơn.

Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam cũng quy định rõ về hành vi xâm phạm quyền nhãn hiệu, trong đó bao gồm việc sử dụng dấu hiệu trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn mà không được sự đồng ý của chủ sở hữu. Do đó, nếu không đăng ký nhãn hiệu, doanh nghiệp sẽ rất khó bảo vệ mình trước các hành vi xâm phạm kể cả khi đó là tên thương hiệu đã được sử dụng từ lâu.

Hướng xử lý khi bị xâm phạm nhãn hiệu trên sàn thương mại điện tử

Khi phát hiện nhãn hiệu của mình bị sử dụng trái phép trên các nền tảng TMĐT, doanh nghiệp nên tiến hành các bước sau:

Đánh giá khả năng chứng minh quyền sở hữu

Trước hết, cần kiểm tra tình trạng đăng ký nhãn hiệu của chính mình. Nếu đã được cấp văn bằng bảo hộ, bạn có cơ sở pháp lý để yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm. Nếu chưa đăng ký, có thể thu thập chứng cứ sử dụng nhãn hiệu trước đó (hóa đơn, hình ảnh, truyền thông, hợp đồng...) để khẳng định quyền ưu tiên.

Liên hệ với sàn thương mại điện tử

Các sàn đều có cơ chế xử lý tranh chấp liên quan đến sở hữu trí tuệ. Doanh nghiệp có thể gửi thông báo yêu cầu gỡ bỏ sản phẩm, gian hàng vi phạm kèm theo tài liệu chứng minh quyền sở hữu. Trong trường hợp bị tố cáo ngược lại, phải nhanh chóng phản hồi và cung cấp hồ sơ hợp lệ để bảo vệ quyền lợi.

Thực hiện các biện pháp pháp lý nếu cần thiết

Nếu không giải quyết được qua kênh nội bộ, doanh nghiệp có thể khởi kiện ra Tòa án hoặc đề nghị xử lý hành chính tại Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ. Việc khởi kiện cần chuẩn bị đầy đủ chứng cứ, đặc biệt là giấy chứng nhận nhãn hiệu và tài liệu thể hiện hành vi xâm phạm.

Giải pháp chủ động giúp doanh nghiệp bảo vệ nhãn hiệu hiệu quả

Trong bối cảnh tranh chấp ngày càng phổ biến, việc “phòng ngừa từ sớm” luôn tốt hơn “chữa cháy”. Dưới đây là một số giải pháp mà DEDICA khuyến nghị doanh nghiệp thực hiện:

Đăng ký bảo hộ nhãn hiệu ngay từ đầu

Ngay khi xây dựng thương hiệu, hãy nộp hồ sơ đăng ký nhãn hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ. Đây là hành động đơn giản nhưng mang lại lợi ích lâu dài, không chỉ giúp bạn được pháp luật bảo vệ mà còn là điều kiện tiên quyết để khẳng định quyền trên các nền tảng trực tuyến.

Theo dõi và kiểm soát tình trạng sử dụng nhãn hiệu

Doanh nghiệp nên thường xuyên kiểm tra tên thương hiệu của mình trên các sàn TMĐT, mạng xã hội và website đối thủ. Việc phát hiện sớm sẽ giúp bạn hành động kịp thời, tránh bị tổn hại danh tiếng hoặc mất quyền kinh doanh.

Xây dựng chiến lược sở hữu trí tuệ toàn diện

Thay vì chỉ đăng ký nhãn hiệu chính, bạn nên xem xét mở rộng bảo hộ sang các yếu tố khác như logo, slogan, tên sản phẩm chủ lực, bao bì, kiểu dáng công nghiệp… Đây là “hàng rào pháp lý” giúp bạn vững vàng trước mọi tình huống cạnh tranh không lành mạnh.

Tranh chấp nhãn hiệu trên sàn thương mại điện tử là một thực tế không thể xem nhẹ. Trong khi thương trường ngày càng khốc liệt, việc nắm rõ luật và có chiến lược bảo hộ thương hiệu rõ ràng sẽ giúp doanh nghiệp giữ vững vị thế và niềm tin từ khách hàng.

Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc bảo vệ nhãn hiệu hay xử lý tranh chấp sở hữu trí tuệ, DEDICA Law Firm sẵn sàng đồng hành cùng bạn để đưa ra phương án hiệu quả và phù hợp nhất. Đội ngũ luật sư của chúng tôi đã tư vấn thành công hàng trăm hồ sơ nhãn hiệu và giải quyết nhiều vụ việc tranh chấp sở hữu trí tuệ cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Liên hệ với DEDICA Law Firm để được tư vấn pháp lý chuyên sâu!

📞 Hotline: (+84) 39 969 0012 (Hỗ trợ qua WhatsApp, WeChat và Zalo)

🏢 Trụ sở chính: 144 đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh

🕒 Giờ làm việc: Thứ Hai – Thứ Sáu (8:30 – 18:00)

Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí lần đầu từ đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi!